Het materiaal

Set van 9 werkpakketten

De verandertoolkit bestaat uit 9 werkpakketten (zie onder) die ieder een aspect van het werken vanuit de bedoeling vertegenwoordigen. Ieder werkpakket bestaat uit:

Een animatiefilmpje
Een artikel dat wat meer achtergrond geeft
Een set aan reflectie- en opdrachtkaartjes (op 101 manieren te gebruiken)
Diverse werkbladen met zowel kleine 10-minuten-opdrachtjes als ook grotere opdrachten waar je samen echt even voor moet gaan zitten.

Een paar voorbeeldfilmpjes om een beeld te krijgen...

#2 - Hoort het of helpt het?

(1 minuut preview)

#3 - Een ander houvast

(1 minuut preview)

#6 - Een passende uitdaging

(1 minuut preview)

... en dan de werkpakketten op een rij

#1 - Hoe ga je om met de spanning tussen de systeemwereld en de praktijk?

Binnen organisaties is vaak zo veel geregeld dat we de bedoeling soms uit het oog verliezen. Wat doet dat met ons? En hoe gaan wij daar mee om? Dit is de basisgedachte van de bestseller 'Verdraaide organisaties' die we nu vertaald naar dit eerste werkpakket van onze verandertoolkit. Naast uiteraard het filmpje, het artikel en de reflectievragen zijn hier de volgende werkplaten bij te vinden:

In een ander jasje
Sterke verhalen
Waar het (niet) klopt
Wat gaan we uit de weg?
Welke voorbeelden zie jij?

#2 - Doen we dit omdat het hoort? Of omdat het helpt?

Doen we dingen omdat het zo hoort - vanuit regels of juist onze gewoontes? Of doen we dingen omdat ze ons ook echt helpen? Een eerste simpele vraag die veel mensen in de praktijk helpt om in de drukte van de werkweek toch met de bedoeling aan de gang te gaan. Daarmee is het een goed aangrijpingspunt om mee aan de gang te gaan en er direct ook wat diepte in aan te brengen. Want hoe simpel de vraag misschien lijkt - het antwoord is niet altijd even simpel. Naast uiteraard het filmpje, het artikel en de reflectievragen zijn hier de volgende werkplaten bij te vinden:

Check je agenda voor een week
Hoort het of helpt het?
Rechtsaf
Voorbeelden

#3 - Hoe dichten we het gat tussen visie en praktijk?

Wat geeft ons richting in de keuzes die we maken? Hoe gaan de mooie woorden op papier ook leven in de dagelijkse praktijk? En hoe kan andersom de praktijk ook de visie blijvend versterken? Van wie is onze visie eigenlijk?

De bedoeling voelen
Een begin van het kompas
Kapstok voor een goed verhaal
Van mooie woorden op papier naar ander gedrag
Voorbeeld en kompas

#4 - Hoe komen we uit onze box?

Op zoek naar innovatie en vernieuwing is het vaak lastig dat we niet gemakkelijk voorbij onze eigen box komen. Nieuwe oplossingen voelen dan vaak als oude wijn in nieuwe zakken. In deze 'zinvolle omweg' laten we drie stappen zien om dat te voorkomen en juist wel buiten de bestaande box tot andere oplossingen te komen. Onmisbaar bij de start van een nieuw traject, maar ook zinvol om te achterhalen waarom bestaande vormen soms niet werken zoals je dat zou willen. Naast uiteraard het filmpje, het artikel en de reflectievragen zijn hier de volgende werkplaten bij te vinden:

Kruip in de huid van...
Op zoek naar de werkelijke opgave
Voorbeeld uit jouw praktijk

#5 - Hoe vergroten we het gevoel van eigenaarschap?

Het staat als ambitie beschreven bij iedere organisatie: hoe kunnen we het eigenaarschap lager beleggen? Maar er is een hardnekkig patroon in organisaties geslopen waardoor het voor de medewerkers lastig is om verantwoordelijkheid ook echt te durven pakken. Met het animatie filmpje 'Geef niet de oplossing - geef het probleem' vind je in dit werkpakket een hefboom om het eigenaarschap inderdaad veel dichter in de praktijk te laten ontstaan. Naast uiteraard het filmpje, het artikel en de reflectievragen zijn hier de volgende werkplaten bij te vinden:

Aapje op je schouder
Oplossingherkenners
Welke opdrachten krijg je?
Welke werkafspraken hebben wij?

#6 - Ruimte geven zonder grip te verliezen

Iedere organisatie worstelt met de balans tussen ruimte en controle. Maar in een goede sturing gaan ze als vanzelf hand in hand. Hoe gaan jullie daar mee om? In dit filmpje vijf schuifjes om de ruimte mee af te bakenen, met een aantal concrete handvatten en waarschuwingen. Steeds als wij in de praktijk een casus vinden waar het vast loopt en de energie uit loopt, is dit het filmpje dat wij gebruiken om te laten zien hoe dichtbij het alternatief is. Naast uiteraard het filmpje, het artikel en de reflectievragen zijn hier de volgende werkplaten bij te vinden:

Hoe staan de schuifjes?
Laat de ander lekker schuiven
Ongelijke monniken, gelijke kappen
Ruimte geven en krijgen
Twee beelden naast elkaar

#7 - De letter en de geest

Regels zijn er niet voor niets, daar heb je je als professional toe te verhouden. Ze geven je als het ware een goede hint voor de meest professionele oplossing. Het is daarom niet goed om regels, formats of protocollen te braaf te volgen, maar evenmin is het niet goed ze naast je neer te leggen. Wat is het professionele antwoord op regels? En hoe zorg je ervoor dat je niet vanuit regels naar de praktijk kijkt, maar vanuit de praktijk naar regels? Naast uiteraard het filmpje, het artikel en de reflectievragen zijn hier de volgende werkplaten bij te vinden:

Invloed op de controledrang van de ander
Jouw zorg is mijn zorg
Reflectie op je eigen controledrift
Reflexherkenning
Samen verantwoordelijk voor allebei

#8 - Moeten of willen

De manier waarop we kwaliteit in organisaties proberen te borgen heeft veel 'moeten' in zich gekregen. Terwijl iedereen voelt hoe veel krachtiger 'willen' eigenlijk is. Net als 'Hoort het of helpt het?' is dit een werkpakket dat heel basaal inspeelt op een klein maar superwezenlijk mechanisme dat iedereen zal herkennen. En dat tegelijkertijd een enorme hefboom kan geven in het anders kijken naar sturing en control. Naast uiteraard het filmpje, het artikel en de reflectievragen zijn hier de volgende werkplaten bij te vinden:

Agenda
Jij bent een eindbaas
Vul de cirkels
Wat is de start?
Wie kan je helpen?

#9 - Anders verantwoorden

Anders verantwoorden is ook één van de thema's waar haast iedere organisatie mee aan de gang zal moeten. Simpelweg omdat er nu een mismatch is tussen waar we op zeggen te sturen: klantgericht en eigenaarschap laag beleggen en hoe de verantwoording is geregeld: hou je aan regels en haal de doorlooptijden en aantallen. Met dit werkpakket word je uitgenodigd het verhaal aan de voorkant en de verantwoording aan de achterkant bij elkaar te brengen. Naast uiteraard het filmpje, het artikel en de reflectievragen zijn hier de volgende werkplaten bij te vinden:

Indicatoren
Wat is je alternatief
Welke verantwoording vraagt een zinvolle omweg?